عرضه پول جهانی (Global M2) با سرعتی کمسابقه در حال رشد است. طبق آخرین دادههای پولی منتشرشده تا سپتامبر ۲۰۲۵، نقدینگی تزریقشده به اقتصاد جهانی بار دیگر در حال جهش است و نشانههای یک چرخه مالی جدید را میسازد.
رشد سالانه عرضه پول جهانی (Global M2)
رشد سالانه M2 جهانی در ۱۲ ماه منتهی به سپتامبر ۲۰۲۵ حدود ۹.۲ درصد بوده است؛ بالاترین نرخ رشد نقدینگی جهانی از اوج بحران پاندمی در سال ۲۰۲۱. این یعنی بانکهای مرکزی بزرگ جهان – مستقیم یا غیرمستقیم – دوباره در حال افزایش پایه پولی و خلق اعتبار هستند.
این رشد تنها یک عدد اسمی نیست. معادل دلاری این افزایش یعنی حدود ۹.۳ تریلیون دلار نقدینگی جدید وارد سیستم مالی جهان شده است. به بیان ساده، جهان در حال تجربه یک «موج چاپ پول» جدید است.
وضعیت نقدینگی در اقتصادهای بزرگ
ایالات متحده آمریکا
• حجم M2: حدود ۲۱.۸ تریلیون دلار
• رشد سالانه: ۷.۴٪
پس از یک دوره انقباض پولی و کاهش ترازنامه فدرال رزرو، عرضه پول دوباره در حال گسترش است. M2 آمریکا که پس از ۲۰۲۲ برای مدتی افت کرده بود، دوباره رو به بالا چرخیده است. این چرخش پیام واضحی دارد: سیاست پولی هرچقدر هم «سخت» اعلام شود، در عمل نمیتواند اجازه کمبود نقدینگی سیستماتیک بدهد.
یورو
• حجم M2: حدود ۱۶.۱ تریلیون یورو
• رشد سالانه: ۵.۹٪
با وجود فشارهای رکودی در اروپا و ضعف رشد اقتصادی در آلمان و ایتالیا، عرضه پول در یوروزون دوباره در حال افزایش است. رشد نقدینگی در اروپا نشانهای است از اینکه حتی در محیطی با تقاضای ضعیف، بانکها و دولتها همچنان نیازمند تأمین مالی ارزان هستند.
چین
• حجم M2: حدود ۳۰۵ تریلیون یوان (حدود ۴۲ تریلیون دلار)
• رشد سالانه: ۸.۳٪
چین عملاً در حال رهبری موج نقدینگی جهانی است. پکن برای جبران ضعف بازار مسکن، تأمین مالی دولتهای محلی، و جلوگیری از بحران اعتباری سیستم بانکی سایه، در حال تزریق پول است. نتیجه این سیاست، یکی از بزرگترین رشدهای نقدینگی اسمی در اقتصاد جهان است.
ژاپن
• حجم M2: حدود ۱,۲۴۵ تریلیون ین
• رشد سالانه: ۳.۱٪
ژاپن همچنان در حالت سیاست پولی فوقانبساطی قرار دارد. بانک مرکزی ژاپن با نرخهای بهره بسیار پایین و کنترل منحنی بازده، اجازه میدهد نقدینگی در سطح بالا باقی بماند. این نقدینگی ارزان ژاپنی در سالهای اخیر به تأمین مالی بازارهای دارایی در سطح جهانی هم کمک کرده است.
⸻
تصویر کلان: پول در جهان چقدر شده است؟
برآورد ترکیبی نشان میدهد حجم کل M2 جهانی اکنون به بیش از ۱۱۰ تریلیون دلار رسیده است. این رقم شامل ایالات متحده، یوروزون، چین، ژاپن و سایر اقتصادهای بزرگ است.
افزایش ۹.۲ درصدی نسبت به سال قبل معادل خلق حدود ۹.۳ تریلیون دلار پول و اعتبار جدید در دوره ۱۲ماهه اخیر است. این یعنی جهان طی یک سال گذشته تقریباً به اندازه تولید ناخالص داخلی آلمان، پول جدید چاپ کرده است.