بر اساس بررسی های مرکز مطالعات موسسه مولوی میزان تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در اقتصاد ایران از سال 1390 تا 1400 نهتنها رشد نکرد، بلکه کاهش چشمگیری را تجربه کرده است.
سال ۱۳۹۷ خط استهلاک خط تشکیل سرمایه ثابت ناخالص را قطع کرد و این یعنی مستهلک شدن اقتصاد! از سال ۱۳۹۰ روند کاهش ت س ث ن نزولی بوده و این روند «حتما» با ریسک های جدید روند مجدد نزولی خواهد بود.
بررسیها مرکز مطالعات موسسه مولوی نشان میدهد در سال 1402، سطح سرمایهگذاری به 56 درصد سطح سال 1390 رسیده است؛ به بیان روشنتر، حدود نیمی از توان سرمایهگذاری کشور در این بازه زمانی از دست رفته است.
این افت سرمایهگذاری عامل مهمی در رشد پایین اقتصادی کشور طی این دهه بوده است،.
بهگونهای که نرخ رشد اقتصادی ایران در دهه 1390 به میانگین سالانه کمتر از یک درصد رسید.
با توجه به آمارهای موجود در دهه 80 شاهد رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به میزان 64 درصد، رشد تشکیل سرمایه در ماشین آلات 51 درصد و رشد تشکیل سرمایه در ساختمان به میزان 86 درصد بودیم.
حال آنکه این روند بسیار مثبت در دهه 90 کاملا معکوس شد به طوری که رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به میزان 49- درصد، رشد تشکیل سرمایه در ماشین آلات 59- درصد و رشد تشکیل سرمایه در ساختمان به میزان 43- درصد کاهش پیدا کرد.
مطابق با نمودار زیر به نظر میرسد که روند منفی دهه 90 در سالهای 1400 و 1401 متوقف شده و رو به رشد حرکت خواهد کرد با این وجود مجدداً در سال 1402 شاهد افت و تداوم روند منفی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بودیم
این روند در سال پیش رو می تواند ادامه داشته باشد و فاصله خط استهلاک و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ادامه دار. خروجی یعنی مستهلک شدن زیر ساختها و غیر رقابتی شدن تولید در ایران.